Kontaktowy refraktometr gemmologiczny jest urządzeniem służącym do szybkiego oznaczania wielu właściwości optycznych kamieni szlachetnych i ozdobnych.
Oprócz wyznaczania wartości współczynników załamania światła refraktometry kontaktowe mogą być wykorzystywane do:

1. wyznaczania dwójłomności;
2. badania właściwości optycznych kamieni (izotropowe lub anizotropowe);
3. określania charakteru optycznego (jednoosiowe lub dwuosiowe);
4. określenia znaku optycznego (dodatni lub ujemny);
5. oznaczania dyspersji.